Magneville C, Cartereau M, Hernández-Agüero JA, Silva E, Marjakangas EL, Moracho Martinez E, Biffoni G, Casazza G, Kati V, Kokkoris IP, Le Bagousse-Pinguet Y, Médail F, Millon A, Nève G, Riva F, Soliveres S, Zografou K, Olsen K, Svenning JC, Agathe L, Ordonez A.

Global Ecology and Biogeography 34, no. 12: e70177. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/geb.70177

Περίληψη

Σκοπός – Η κατανόηση της επίδρασης παλαιών και σύγχρονων περιβαλλοντικών και ανθρωπογενών παραγόντων στη βιοποικιλότητα είναι απαραίτητη για την πρόβλεψη μελλοντικών τάσεων. Αξιολογήσαμε πώς η κλιματική σταθερότητα του παρελθόντος, το σημερινό κλίμα, τα χαρακτηριστικά του ενδιαιτήματος, διαταραχές όπως πυρκαγιά και βόσκηση καθώς και η χρήση γης στο παρελθόν και στο παρόν επηρεάζουν τη λειτουργική και φυλογενετική ποικιλότητα σε πολλαπλές ταξινομικές ομάδες.

Περιοχή – Εύρω-Μεσογειακά δάση

Χρονική περίοδος – Τελευταία μέγιστη παγετώδη περίοδο μέχρι σήμερα

Βασικές ομάδες που αναλύθηκαν – Δέντρα, πουλιά, πεταλούδες, ερπετά, θηλαστικά

Μέθοδοι – Ποσοτικοποιήσαμε τη λειτουργική και φυλογενετική ποικιλότητα σε τρεις διαστάσεις: ποικιλότητα, διασπορά και μοναδικότητα για πέντε ομάδες. Εστιάζοντας σε 54 παράγοντες, χρησιμοποιήσαμε αλγορίθμους τυχαίων δασών (random forests) για να καθορίσουμε τη σημασία των ευρύτερων κατηγοριών στην οποία ανήκει ο κάθε παράγοντας και να κατανοήσουμε πώς επηρεάζουν τις διαφορετικές διαστάσεις της βιοποικιλότητας.

Αποτελέσματα – Η κλιματική σταθερότητα του παρελθόντος αναδείχθηκε ως βασικός παράγοντας ποικιλότητας, συνδεόμενη με υψηλότερο πλούτο και διασπορά. Αντίθετα, περιοχές με ασταθές κλίμα στο παρελθόν παρουσίαζαν μειωμένη ποικιλότητα. Η βόσκηση είχε μέτρια επίδραση, κυρίως στα δέντρα και τα ερπετά, ενώ το σημερινό κλίμα επηρέαζε τη λειτουργική ποικιλότητα των πουλιών. Η ένταση και η έκταση των πυρκαγιών, καθώς και οι χρήσεις γης στο παρόν και στο παρελθόν, είχαν περιορισμένη σημασία, πιθανότατα λόγω της χωρικής κλίμακας της μελέτης.

Κύρια συμπεράσματα – Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν ότι οι μακροχρόνιες κλιματικές συνθήκες εξακολουθούν να διαμορφώνουν τα πρότυπα βιοποικιλότητας σε διαφορετικές ταξινομικές ομάδες. Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της συνεκτίμησης τόσο των ιστορικών κληρονομιών όσο και των σύγχρονων συνθηκών κατά την αξιολόγηση των αποκρίσεων της βιοποικιλότητας στη μελλοντική κλιματική αλλαγή. Τέλος, αποκαλύψαμε αποκρίσεις που εξαρτώνται τόσο από τη διάσταση της βιοποικιλότητας όσο και από την ταξινομική ομάδα, ενισχύοντας την ανάγκη για ολοκληρωμένα πλαίσια μελέτης της βιοποικιλότητας, τα οποία ενσωματώνουν πολλαπλές όψεις και διαστάσεις της βιοποικιλότητας σε διαφορετικά taxa, ώστε να επιτυγχάνεται μια πιο λεπτομερής και ουσιαστική κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η βιοποικιλότητα δομείται και διατηρείται.